Hebben jullie dat nieuws gevolgd, zo eind januari 2023 over George Santos, lid van het Amerikaanse Congres? Hij had zijn hele CV en verdere leven bij elkaar gelogen. En íédereen was erin getrapt. Hoe kon dat zo gebeuren, vraagt Vannessa Friedman zich af in de NY Times.
Kleren maken de zwendelaar
Kennen jullie de film “The Talented Mr. Ripley,” uit 1999, gebaseerd op het boek van Patricia Highsmith, waarin Tom Ripley dé grootste oplichter in het boek/film is. Op een gegeven moment leent hij een Princeton jasje van een vriend om zich vervolgens achter de piano te vleien. Kleren maken de zwendelaar: die geraffineerdheid om je te kleden naar de omstandigheden creëert de grootste zwendelaars.
Een meer recent voorbeeld (te zien op Netflix) is Anna Sorokin, a.k.a. Anna Delvey. Deze nep erfgename paradeerde door de New York society met haar Celine zonnebril en Gucci sandalen om zo toegang te krijgen tot de hogere regionen van de sociale en kunstscènes in New York. En zo veel, heel veel geld los te krijgen!
Of Elizabeth Holmes, met haar zwarte coltrui à la Steve Jobs, die iedereen deed geloven dat haar Amerikaanse Theranos dé uitvinding had voor bloedtesten. Het bedrijf was op haar hoogtepunt 9 miljard dollar waard, maar bleek één en al bedrog te zijn.
Juiste kleding is helft van spel
De geschiedenis wijst uit, dat de grootste oplichters heel goed begrepen dat de juiste kleding de helft is van het spel. Kleren maken de zwendelaar, dat zag George Santos ook, die zo’n beetje zijn hele CV bij elkaar heeft gelogen om voor elkaar te krijgen gekozen te worden als lid van het Congres. Hoe kleedt George Santos zich precies dat mensen hem kennelijk op zijn woord geloven?
George Santos draagt pakken, maar ook heel vaak zo’n combinatie. Zo’n vest maar dan in een lichte kleur met alleen de rits tot halverwege. Overhemd met das eronder. Kakibroek zie je ook veel. Op zijn rever zit een nagebootst congreslid speldje. Kijk maar op de foto hieronder.
Hij is een bankjongen, die deed alsof hij bij Citigroup and Goldman Sachs werkte. Hét uniform in het Amerikaanse bankwezen: een trui met een (3/4) rits en een fleece (of fleece gelijkend) vest of bodywarmer, Kijk maar naar de laatste zes seizoenen van “Billions.” (te zien via Ziggo)
We hebben het een beetje nagespeeld. Wil je de echte George zien, hier is de link naar enkele foto’s.
Onderzoek naar kledingcodes
Santos heeft de kledingcodes van het bankwezen goed onderzocht en bouwde zo zijn verhaal laag voor laag op, kledingstuk voor kledingstuk. Soms draagt hij een kostuum, maar meestal toch die truien, in verschillende combinaties, samen met zijn hoornen bril (die waarschijnlijk ook niet echt is) voor de intellectuele ‘touch’. Mensen slaan onbewust aan op uiterlijkheden van stereotypes. We zullen zoveel eerder een verhaal geloven als het is ingebed in de codes die we verwachten. Daarbij is kleding en uiterlijk één van de eerste dingen waarop we letten. Ja, het is een cliché, maar het heeft wel effect. De juiste kleding opent deuren.
Speel in op de verwachtingen
Door in te spelen op de publieke verwachtingen over hoe iemand met zijn CV eruit zou moeten zien, onderstreepte Santos impliciet zijn eigen geloofwaardigheid. Het is geen toeval dat sinds zijn bedrog is uitgekomen dat hij zijn kledingwijze handhaaft.
Blauw betekent o.a. Je bent een betrouwbaar, eerlijk en trouw persoon. Oprechtheid en integriteit zijn belangrijk voor je. Ik bedoel maar!
Zie de maagdenpalmblauwe trui met ronde hals die hij droeg over een wit overhemd. Dan die marineblauwe en witte stropdas onder een marineblauw pak tijdens de beëdiging van het Huis. Het is een uniform dat zowel beschermend als veelbelovend is. Die de associaties oproept als ‘gezond’, ‘beleefd’, ‘jeugdig’, ‘goedbedoeld’. Het is het soort stijl dat beelden oproept van grootmoeders die zeggen: “Maar hij ziet eruit als zo’n aardige jongen.” Hij arriveerde zelfs voor de ceremonie met een rugzak.
Epiloog
Wil je iets voor elkaar krijgen? Kleed je dan naar de gelegenheid. Je bent niet meteen een oplichter, maar een beetje aanpassen kan geen kwaad, wil je je zin krijgen!
