Je hebt het natuurlijk al lang tot je genomen, dat de mode-industrie zo vervuilend is. De coronapandemie heeft de problemen verder blootgelegd. Langdurige lockdowns leidden tot magazijnen vol onverkoopbare voorraden. Het Textielmuseum in Tilburg vindt het tijd haar rol en verantwoordelijkheid in de toekomst van duurzame mode te nemen. Zo is de tentoonstelling “Long Live Fashion” ontstaan.
Bierblikjes en boterhammen
Godallemachtig, wat gooien we een hoop kleding weg. Wist je dat we jaarlijks in Nederland per persoon 40 stuks textiel weggooien; slechts 1% van het afgedankte textiel wordt gerecycled.
Ontwerpster Christien Meindertsma, één van de curatoren van deze tentoonstelling: “Ik heb meegeholpen met het sorteren van de kleding voor deze tentoonstelling. 10 à 15% is niet te hergebruiken omdat mensen bierblikjes, boterhammen en andere troep tussen de kleding gooien! Onthutst was ik ook over het feit dat het zo gemakkelijk was kleding te vinden met het prijskaartje er nog aan. Ongebruikt weggegooid!”
Pakistan krijgt slechtste kwaliteit
Deze eerste ruimte visualiseert het sorteringsproces. Niet te gebruiken kleding gaat naar de afvalverbranding. Herdraagbare kleding wordt verkocht als tweedehands aan verschillende landen. Er is een duidelijke hiërarchie in de verkoop aan die landen. Naar Pakistan gaat de slechtste kwaliteit. Kleding die nog modieus genoeg is blijft in Europa.
Het Tilburgse familiebedrijf Wolkat beheerst de volledige circulaire keten van textiel. Zij zamelen in, sorteren en recyclen en produceren nieuwe producten. Andere Nederlandse spelers op deze markt nemen maar een deel van dit proces voor hun rekening. Wolkat recyclt niet-herdraagbare textiel tot poetsdoeken of nieuwe producten voor de mode-, auto- of interieurindustrie. Veel wordt ook omgezet naar garens en vilt via mechanische recycling; hier wordt textiel mechanisch uit elkaar getrokken en vervezeld.
Labels kunnen liegen
Tijdens het sorteringsproces wordt nagegaan uit welke vezels een niet herdraagbaar kledingstuk bestaat. Christine heeft alle aanwezige kledingstukken geanalyseerd. Het blijkt dat je niet blind kunt varen op de informatie van een kledinglabel. Ik had dat al eens eerder gezien in het Design Museum in London, jaren geleden. Toen bleek al dat fabrikanten gewoonweg liegen (?) over de stofsamenstelling. Zeggen ze 100% zuiver wol, blijkt het 80 of 90% te zijn gemengd met andere vezels. Of erger: 100% katoen terwijl er geen katoen in zicht is; blijk je polyester gekocht te hebben of 60% polyester en maar een beetje katoen. Zit je dan te zweten in je zogenaamde nieuwe 100% katoentje.
Ontwerpers tonen visie op duurzame mode
Natuurlijk zijn er ook duurzame kledingstukken van verschillende ontwerpers te zien. Duran Lantink en Ronald van der Kemp zijn voorlopers in Nederland op dit gebied. Zij hergebruiken materialen om nieuwe couture te maken. Van der Kemp werkt met middelen die voorhanden zijn. Door het wegvallen van klandizie door corona had hij beduidend minder restmaterialen om mee te werken en zo kwam hij op het idee zijn creaties handmatig te beschilderen .
Lantink introduceerde een uitzonderlijk lang modeseizoen met zijn collectie genaamd Springsummerautumnwinter 2021. Hij zet graag overal de schaar in, had ik al in een eerder gezien. Bij deze collectie transformeerde hij ongedragen kleding uit zijn eerdere collecties, tweedehands kleding en high-end fashionstoffen tot eclectische couturestukken – ongeacht voor welk seizoen ze oorspronkelijk gemaakt werden.
Bezoekers worden makers
Wat vind je ervan om zelf aan de slag te gaan, om wat met je kleding te doen? Een geweldig idee, toch, want zo kun je van een nadeel een voordeel maken. Stel je hebt een gat in je kleding: je kunt het ouderwets zo onzichtbaar mogelijk repareren of je legt juist de aandacht op het foutje door er iets moois van te maken! In de ruimte Fixing Fashion kunnen bezoekers zelf kleding repareren en pimpen. Hier leer je een drietal technieken om je kleding een mooi tweede leven te geven. Dat is pas ‘long live fashion’!
Kleding op maat van afgedankt textiel
In de Microfactory kunnen bezoekers zelfs kleding op maat laten maken op basis van afgedankt textiel. Bezoekers laten hun maten opnemen in de bodyscan en kiezen voor een ontwerp van Christien Meindertsma, of een ontwerp van twee andere modetalenten. Drie totaal verschillende ontwerpen, dus voor elk wat wils. Modestudenten van het ROC Tilburg runnen dit kleine fabriekje. Je bestelling is met drie weken klaar en voor het geld hoef je het niet te laten.
En zo kun je zeggen: Long live fashion met hergebruikte kleding!